Κατά την ομιλία στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε στο Πνευματικό Κέντρο με θέμα «Κρυπτοχριστιανισμός και Ανθρώπινα Δικαιώματα» ο κ. Σούρλας αναφέρθηκε στο δράμα που βιώνουν οι κρυποτοχριστιανοί στην Τουρκία και πρότεινε τη σύσταση κίνησης για τη θρησκευτική ελευθερία τους. Ειδικότερα, μεταξύ άλλων ανέφερε ο κ. Σούρλας κατά την ομιλία του ανέφερε:
Σε περιόδους κρίσεων, οικονομικών, κοινωνικών, εθνικών η ιστορία μας δίδαξε ότι: Στήριγμά μας ήταν η εκκλησία. Δύναμή μας η βαθειά πίστη στο Χριστό. Πρότυπα για τον αγώνα επιβίωσης και ανάτασης του Έθνους όλοι εκείνοι που υπέστησαν μαρτύρια αλλά κράτησαν την πίστη τους φανερά ή κρυφά, διατήρησαν τον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία.
Μαρτυρίες πάρα πολλές, αφηγήσεις συγκινητικές, αναζητήσεις. Αποκαλυπτικό είναι το δημοσίευμα της εφημερίδας Μακεδονία στις 17 Μαρτίου 1964 που γράφει:
«Πόσαι άραγε χιλιάδες Ελλήνων, ελληνοπαίδων και Ελληνίδων έμειναν εις την Τουρκία κατά την Μικρασιατική Καταστροφήν, δια να εκτουρκιστούν και να εκμουσουλμανιστούν; Δεν είναι πολύ καιρός που εις τον Βόλον είχε φθάσει Έλλην από τα περίχωρα της Κωνσταντινουπόλεως, που κατά την καταστροφή διεσώθη, δια να εκμουσουλμανιστεί, και τυχαίως, προ διετίας ή τριετίας, να μάθει, Έλλην και Χριστιανός, ότι η μητέρα του εζούσεν εις τον συνοικισμόν της Ν. Ιωνίας εις τον Βόλον. Και αυτός μεν κατόρθωσε να έρθει εις τον Βόλον και να γνωρίσει τους οικείους του. Πόσοι όμως άλλοι χαμένοι εις το εσωτερικόν, αγνοούν την Ελληνική των καταγωγή ή την γνωρίζουν, αλλά δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με τας Ελληνικάς αρχάς, οι δημιουργήσαντες οικογένεια δεν επιχειρούν οτιδήποτε όπως έλθουν εις την Ελλάδα φοβούμενοι ότι θα τιμωρηθούν, υφιστάμενοι τας συνέπειας των διαβημάτων των;»
Για τον κρυπτοχριστιανισμό ο μεγάλος πατριώτης πολιτικός Ποντιακής καταγωγής Λ. Ιασωνίδης μιλώντας στη Βουλή των Ελλήνων το 1932 είπε:
«Υποκλινόμαστε και τιμούμε τη Θεία αυτή σκιά. Η Θεία αυτή σκιά πλανάται σήμερα στην Τουρκία. Εκατομμύρια χριστιανοί περιμένουν να τους δοθεί η δυνατότητα να εκφράσουν φανερά την πίστη τους στο Χριστό και να κάνουν τον σταυρό τους. Περιμένουμε να εφαρμοστούν τα ανθρώπινα δικαιώματα όπως ορίζει ο καταστατικός χάρτης του ΟΗΕ. Όπως άλλωστε αναφέρει ο Ρήγας Βελιστενλής στο πολίτευμά του.
Περιμένουν οι Κρυπτοχριστιανοί απ' όλους εμάς να συμβάλουμε στη δημιουργία των συνθηκών και προϋποθέσεων για να μπορούν ελεύθερα να εκφράσουν τις θρησκευτικές τους πεποιθήσεις, να εκπληρώσουν φανερά τα λατρευτικά τους καθήκοντα. Ήρθε η ώρα να κάνουμε το καθήκον μας. Στα στοιχεία που ερευνητές, επιστήμονες όπως ο παριστάμενος καθηγητής Κώστας Φωτιάδης έχουν μελετήσει το θέμα των Κρυπτοχριστιανών. Τώρα έχουμε και ένα μοναδικό ντοκουμέντο, την ταινία από Τούρκο, με Τούρκους ηθοποιούς, που επιβεβαιώνει την ύπαρξη και το δράμα των Κρυπτοχριστιανών. Με την προσπάθειά του ο διακεκριμένος καθηγητής του ΕΜΠ και πρόεδρος της Ένωσης Κωνσταντινουπολιτών Ν. Ουζούνογλου που είναι ομιλητής, έχουμε στη διάθεσή μας για περιορισμένη χρήση την ταινία. Δεν πρέπει να περιοριστούμε στην ενημέρωση εδώ αλλά να προχωρήσουμε σε μια κίνηση για ανάδειξη του προβλήματος και τις παρεμβάσεις σε διεθνείς οργανισμούς για θρησκευτική ελευθερία.
Στη συνέχεια ο κ. Σούρλας πρότεινε η σημερινή συνάντηση να θεωρηθεί μια γενική ιδρυτική συνέλευση. Να εξουσιοδοτήσει μια επιτροπή για να προχωρήσει στον αγώνα με πρώτη επιδίωξη ένα παγκόσμιο συνέδριο. Έχουμε εδώ έναν φωτισμένο ποιμενάρχη, την πρόεδρο της Ένωσης Ποντίων Μαγνησίας, της πονεμένης αυτής οικογένειας, δύο κορυφαίους επιστήμονες. Είμαστε όλοι εμείς. Ας αποφασίσουμε να προχωρήσουμε στον αγώνα της ενημέρωσης και να δώσουμε τη δυνατότητα στους Κρυπτοχριστιανούς να αποκτήσουν τη θρησκευτική τους ελευθερία, να μπορούν να κάνουν ελεύθερα το σταυρό τους.