Σκιαγραφώντας την προσωπικότητα του Στέφανου Κομμητά λόγιου, κληρικού, διδασκάλου του έθνους ο Γ. Σούρλας σε εκδήλωση που οργάνωσε ο ομώνυμος σύλλογος μεταξύ άλλων ανέφερε:
Γεννήθηκε στους Κωφούς της Μαγνησίας το 1770. Παρακολούθησε εγκύκλια μαθήματα στη Σχολή Τύρναβου. Δίδαξε στη γενέτειρα του.
Το 1779 (29 ετών) εγκαταστάθηκε στη Βιέννη όπου σπούδαζε αλλά ταυτόχρονα εργάζεται και ως οικοδιδάσκαλος. Το 1816 μετέβει στο Βουκουρέστι όπου παρέμεινε για μία τριετία. Στη συνέχεια έζησε στο Μπρασόβ. Τελικός σταθμός της ζωής του, η Πέστη της Ουγγαρίας όπου και πέθανε το 1830 (αυτή είναι η πραγματική ημερομηνία θανάτου όπως προκύπτει από την εφημερίδα της Κυβερνήσεως το 1834).
Ξεχώρισε και διακρίθηκε γιατί:
• Κατέδειξε, επιβεβαίωσε την άποψη των αρχαίων Ελλήνων ότι για τον άνθρωπο σημασία έχει η προσωπική αξία που στηρίζεται στην παιδεία και τις αρετές και όχι η αριστοκρατική καταγωγή
• Επιβεβαίωσε ότι από ένα μικρό χωρίο με κτηνοτροφία μπορείς να πετύχεις επιστημονική ανέλιξη, κοινωνική καταξίωση και διεθνή αναγνώριση
• Υπήρξε θιασώτης των απόψεων του Ρήγα Βελεστινλή ότι: Στην σκλαβωμένη πατρίδα προτεραιότητα έπρεπε να δοθεί στην πνευματική αφύπνιση των ραγιάδων. Προείχε η αποτίναξη του ζυγού και της πνευματικής δουλείας.
• Πίστευε στη διακήρυξη του Ρήγα ότι εκ των γραμμάτων γεννάται η προκοπή με την οποία λάμπουν τα έθνη.
• Έκανε πράξη τις πεποιθήσεις για την παιδεία με την συγγραφή έργων και την διδασκαλία.
Το 1800 εκδίδει το πρώτο του έργο στη Βιέννη με τίτλο «Παιδαγωγός η Πρακτική Γραμματική». Μετά από δύο χρόνια 12τομο σύγγραμμα εγκυκλοπαίδεια «Ελληνικών μαθημάτων». Το 1827 κυκλοφόρησε το 16τομο έργο «Παιδαγωγικά μαθήματα» (αφιερωμένο στη γραμματική, ιστορία, μυθολογία, αριθμητική, γεωγραφία κα.).
Ξεχώρισε γιατί ήταν πατριώτης υπερασπιστής της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ελευθερίας. Εντάχθηκε στη Φιλική εταιρεία και μάλιστα συγκαταλέγεται μεταξύ των επιφανών στελεχών. Υπήρξε ένθερμος, φανατικός, υποστηρικτής καθιέρωσης της αρχαίας Ελληνικής γλώσσας στην εκπαίδευση. Για το λόγο αυτό συγκρούστηκε με τους οπαδούς της απλοελληνικής και ιδιαίτερα με τον Κοραή. Η θέση του αυτή απορρέει από την πεποίθηση του ότι η γλώσσα είναι το κυρίαρχο συστατικό του Ελληνικού Έθνους. Άλλωστε η γλώσσα, η ιστορία και η Ελληνορθόδοξη παράδοση αποτελούν τα βασικά στοιχεία της εθνικής μας ταυτότητας.
Ξεχώρισε για την ανιδιοτέλεια του και τον αγώνα για την πατρίδα.
Όπως προκύπτει από εφημερίδα της Κυβερνήσεως το 1834 «Κομμητάς Στέφανος αποθανών εις Πέσταν της Ουγγαρίας τω 1830, κατέστησε την ελληνικήν Κυβέρνησιν εντελή κληρονόμο του, κληροδοτήσας εις αυτήν και την χρηματικήν του κατάστασιν και τα βιβλία του όλα, περιεχόμενα εις 26 κιβώτια».
Η προσωπική του βιβλιοθήκη δόθηκε το 1832 στον Γρ. Κωνσταντά που ήταν διευθυντής του 0ρφανοτροφείου Αίγινας(πρώτη πρωτεύουσα της Ελλάδος Νοέμβριος 1826 - Μάιο 1827 το Ναύπλιο και το 1834 η Αθήνα). Την χρονιά που πέθανε το 1830 στη διάσκεψη του Λονδίνου διακηρύχτηκε η ανεξαρτησία της Ελλάδας. Δεν ευτύχησε όμως να δει ελεύθερη και τη γενέτειρα του τους Κωφούς γιατί μετά από δύο χρόνια το 1832 με την συνθήκη της Κωνσταντινουπόλεως καθορίστηκαν τα όρια της ελεύθερης Ελλάδας με σύνορα προς βορρά τον Αμβρακικό και Παγασητικό κόλπο. Τα σύνορα ήταν στην Σούρπη και πέρασαν άλλα 50 χρόνια για την απελευθέρωση της Μαγνησίας στο σύνολο της, της Θεσσαλίας και της Ηπείρου το 1881. Σε μια περίοδο κρίσης που διανύουμε είναι περισσότερο από κάθε άλλη φορά επιβεβλημένο να αναδείξουμε προσωπικότητες και γεγονότα που τίμησαν την Ελλάδα και την κατέστησαν φάρο πνευματικής πολιτιστικής ανάπτυξης.
Μια τέτοια προσωπικότητα υπήρξε και ο Στέφανος Κομμητάς.
Καθήκον μας να διερευνήσουμε όλες τις πτυχές της πολυσχεδούς του δράσης. Να συγκεντρώσουμε όλο το συγγραφικό του έργο, τα άπαντα του Κομμητά και να πραγματοποιηθεί διεθνές συνέδριο με θέμα «Στέφανος Κομμήτας και η εποχή του».
Το Ινστιτούτο Διαβαλκανικής Συνεργασίας Ρήγας Βελεστινλής θα συνδράμει προς την κατεύθυνση αυτή.