17-3-2007

EΓΚΑΙΝΙΑ ΤΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΠΛΙΝΘΟΚΕΡΑΜΟΠΟΙΙΑΣ Ν. & Σ. ΤΣΑΛΑΠΑΤΑ ΣΤΟ ΒΟΛΟ

Ο Αντιπρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Γ. Σούρλας παρέστη στην τελετή εγκαινίων του Μουσείου Πλινθοκεραμοποιίας Ν. & Σ. Τσαλαπάτα στον Βόλο από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Κάρολο Παπούλια, το Σάββατο 17 Μαρτίου 2007.

Η παραδοσιακή τεχνολογία και η βιομηχανική κληρονομιά του Βόλου διασώζονται στο Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας Τσαλαπάτα, τα εγκαίνια του οποίου πραγματοποίησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Κάρολος Παπούλιας. Στους χώρους του Μουσείου αναδεικνύεται το παραδοσιακό επάγγελμα της πλινθοκεραμοποιίας, ξεχασμένο στην εποχή μας, ωστόσο καθόρισε σε μεγάλο βαθμό γενιές ολόκληρες, διαμόρφωσε συνειδήσεις και αποτέλεσε σημαντικό κομμάτι της τοπικής μας ιστορίας. Στο Πλινθοκεραμοποιείο Τσαλαπάτα διασώζεται σήμερα η βιομηχανική κληρονομιά, αλλά και ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας του Βόλου.

Mέχρι τα τέλη του 19ου αι. τα ελληνικά πλινθοκεραμοποιεία ήταν οικογενειακές επιχειρήσεις. Βασίζονταν στην ύπαρξη άφθονης αργίλου κοντά στους τόπους των εγκαταστάσεών τους και πουλούσαν ό, τι παρήγαγαν, στις γύρω περιοχές. Ο κλάδος απογειώθηκε τη δεκαετία του 1920, όταν πολλές μονάδες αστικών κέντρων, μεγάλες και μικρές, όπως αυτή των αδερφών Τσαλαπάτα στον Βόλο πέρασε στην ατμοκίνητη παραγωγή. Το εργοστάσιο πλινθοκεραμοποιίας, που ιδρύθηκε το 1926 στον Βόλο, σήμα κατατεθέν για την πόλη, πέρασε κι αυτό πολλά στάδια. Δύο εκσυγχρονισμούς, μια περίοδο ακμής με 250 άτομα για προσωπικό και μηχανήματα τελευταίου τύπου. Εκεί έφτιαχναν κεραμίδια τύπου Μασσαλίας, ελληνικού τύπου, τα «βυζαντινά» όπως τα λέμε ακόμη, πηλοσωλήνες και κορυφοκέραμα. Η υπογραφή «Τσαλαπάτα» αποτελούσε εγγύηση ποιότητας. Η δε παραγωγή έφτανε τα 9.000.000 κομμάτια το χρόνο.

Με την κυριαρχία του μπετόν στις οικοδομές άρχισε η αντίστροφη μέτρηση. Στα μέσα της δεκαετίας του '70 το περίφημο εργοστάσιο έκλεισε. Έμεινε όμως ο εξοπλισμός και οι εγκαταστάσεις. Ώσπου το 1995 μπήκε στον κατάλογο των διατηρητέων μνημείων της νεώτερης πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Τότε ήταν που αγοράστηκε από τον Δήμο Βόλου για να ξεκινήσει η αποκατάστασή του και η ένταξή του σε νέες χρήσεις. Ένα χώρο πολιτισμού αφιερωμένο στη βιομηχανική και χειροτεχνική παράδοση. Τα βαγόνια, το σύστημα διακίνησής τους, οι δεξαμενές αργίλου, οι τεράστιες μυλόπετρες που ζύμωναν τον πηλό είναι από τα πρώτα εκθέματα, μαζί με τις πρέσες, τα τριβεία, τους κοφτήρες, που «εξηγούν» στον επισκέπτη τη διαδικασία παραγωγής. Τα αναβατόρια με τις ξύλινες τάβλες, τα ξηραντήρια που στέγνωναν τα προϊόντα πριν πάνε στην κάμινο Ηoffmann για ψήσιμο είναι από τα πιο εντυπωσιακά εκθέματα. Η τελευταία αίθουσα, μαζί με τις άλλες πληροφορίες, προσφέρει υλικό για τη χρήση των κεραμιδιών στα προϊστορικά χρόνια και των τούβλων στη ρωμαϊκή περίοδο.

• ► επόμ: ► Ο Γ. ΣΟΥΡΛΑΣ ΓΙΑ ΤΟ Ι.Κ.Α. ΤΗΣ ΑΓΡΙΑΣ
• ◄ προηγ: ◄ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΟΥΡΛΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΥΠΑΣΤΑΘΜΟ ΤΗΣ ΔΕΗ ΣΤΗ Ν. ΙΩΝΙΑ