Με την «Αργώ στην Αρχαία Κολχίδα μετά από 3.500 χρόνια  

Στην τοπική ιστορία κάθε περιοχής επιβιώνουν και παραδίδονται από γενιά σε γενιά αφηγήσεις, θρύλοι και παραδόσεις που αποτελούν αναπόσπαστο, σχεδόν ιδιοσυγκρασιακό, κομμάτι της συλλογικής μνήμης των κατοίκων, λειτουργώντας συμβολικά και μετωνυμικά ως κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα του τόπου και της κοινωνίας του.

Αυτή είναι η σχέση της πόλεως του Βόλου με τον μύθο της Αργοναυτικής εκστρατείας, της πρώτης μεγάλης εκστρατείας της Ελλάδος, η οποία κατατάσσεται μεταξύ «των πέντε επισήμων εκστρατειών και πολέμων της αρχαιότητας», επέχοντας την ίδια θέση με δημοφιλείς μύθους της ελληνικής μυθολογίας, τα έπη του Ομήρου, την Ιλιάδα, την Οδύσσεια και τους περίφημους άθλους του Ηρακλέους.

Για τους κατοίκους του Βόλου - και για τον γράφοντα προσωπικά - η αφήγηση του ταξιδιού της Αργούς πάντοτε αντηχούσε στα αυτιά μας, μεταφέροντας συνειρμικά βιώματα και συντροφεύοντας τις αναμνήσεις των νεανικών μας χρόνων.

Κι επειδή όσο πιο ζωντανός είναι ένας μύθος, τόσο πιο λειτουργικός καθίσταται, η αναβίωση αυτής της μυθικής διαδρομής αποτελούσε για εμάς ένα όραμα συναρπαστικό, μια πολιτισμική κληρονομιά με ιδιαίτερο βάρος, παρά τις αναμφίβολες δυσκολίες που εγκυμονούσε η πραγματοποίησή της.

Στο δικό μας ταξίδι προς την αναβίωση του μύθου ασφαλώς δεν έπνεε πάντοτε ούριος άνεμος: η προσέγγιση των μυθολογικών αναφορών, οι αναλύσεις και οι ερμηνείες για τα ζητήματα που σχετίζονται με τη ναυπήγηση της αρχαίας Αργούς, τη διαδρομή της, τις επιδιώξεις και τα αποτελέσματα του ταξιδιού υπήρξαν προβλήματα ουσιαστικά.

Επιπλέον, τα επιμέρους θέματα ναυπήγησης της «νέας» Αργούς, οργανωτικά, οικονομικά και ιδιαίτερα το ίδιο το μακρινό ταξίδι που είχαμε μπροστά μας ήταν ένα δύσκολο εγχείρημα.

Παρά τις αντιξοότητες, όταν οι συνθήκες ωρίμασαν, κυριάρχησε η σκέψη ότι πρέπει να τολμήσουμε, να φανούμε στοιχειωδώς αντάξιοι των πρωτοπόρων, θαλασσοπόρων κατοίκων αυτής της εποχής και να αναβιώσουμε τον θρύλο.

Στην προσπάθειά μας συστρατεύτηκε σύσσωμη η τοπική κοινωνία. Οι σκέψεις και οι αποφάσεις όλων ήταν ομόθυμες και ομόφωνες, σημαντικότατο προαπαιτούμενο για την επιτυχή έκβαση της προσπάθειας.

Έτσι, όταν το όραμα έγινε σχέδιο, έγινε απόφαση, η «νέα» Αργώ ξεκίνησε μετά από 3.500 χρόνια από το λιμάνι της Ιωλκού των Παγασών, για να φθάσει στο Poti (Πότι), στην αρχαία Κολχίδα.

Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που απέδειξε έμπρακτα ότι, όταν υπάρχει συντονισμός όλων των εμπλεκομένων φορέων, το αποτέλεσμα είναι κάτι παραπάνω από αίσιο: η Βουλή των Ελλήνων, η τοπική αυτοδιοίκηση και διάφοροι πολιτισμικοί φορείς συνεργάστηκαν αρμονικά και μεθοδικά, προκειμένου η Αργώ να ανοίξει τα πανιά της.

Το όλο εγχείρημα ξεκίνησε με την κατασκευή του πλοίου και την αναζήτηση των «συγχρόνων» Αργοναυτών. Έγιναν όλες οι προετοιμασίες για το ταξίδι σε πολιτικό επίπεδο με την Γεωργία, χώρα που ήταν ο τελικός προορισμός.

Παράλληλα και με στόχο να πλαισιωθεί η αναβίωση του ταξιδιού με μια πιο επιστημονική ματιά, αποφασίστηκε, με πρωτοβουλία της Ομάδας Φιλίας της Βουλής των Ελλήνων, με την αντίστοιχη της Γεωργίας, να πραγματοποιηθούν δύο συνέδρια, στον Βόλο και στο Batumi. Ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να γίνει ανασκόπηση όσων έχουν γραφεί και διασωθεί στην προφορική ιστορία και παράδοση για την εκστρατεία, αλλά και να αναζητηθούν στοιχεία από νεώτερες έρευνες, που επιβεβαιώνουν την ιστορική διάσταση του μύθου της αργοναυτικής εκστρατείας.

Το ταξίδι έγινε και η Αργώ επέστρεψε στη βάση της, στον Βόλο.

Όλα όσα έζησαν εκείνοι που συμμετείχαν, καθ' οιονδήποτε τρόπο, οι δυσκολίες του συναρπαστικού ταξιδιού και οι συγκινήσεις έπρεπε να καταγραφούν και να διατεθούν σε όσους έχουν ενδιαφέρον για το μυθικό αυτό πλοίο και την αργοναυτική εκστρατεία εν γένει.

Θερμές ευχαριστίες αξίζουν σε όσους συνέβαλαν, καθοιονδήποτε τρόπο, στην πετυχημένη έκβαση του εγχειρήματος της αναβίωσης της Αργοναυτικής εκστρατείας. Επίσης, στους διοργανωτές και στους εισηγητές των δύο συνεδρίων στο Βόλο και στο Batumi της Γεωργίας που με τις εργασίες τους εμπλούτισαν, ανέλυσαν και ανέδειξαν πτυχές του μύθου αλλά και της ιστορικής του διάστασης, εργασίες που αποτελούν μεγάλη παρακαταθήκη.

Έτσι, με την πολύτιμη συνεργασία της φιλολόγου Κατερίνας – Μαρίας Ρωμανού η οποία ανέλαβε την έρευνα και τη γενική επιμέλεια της έκδοσης, της Διευθύντριας του Κέντρου Λαογραφίας Αθηνών, Αικατερίνης Καμηλάκη, και του Προέδρου του Ινστιτούτου «ΝΑΥΔΟΜΟΣ», Αποστόλου Κούρτη ως επιστημονικού συνεργάτη – υπεύθυνου για τα τεχνικά θέματα, τους οποίους ευχαριστώ θερμά, αποφασίστηκε η συγγραφή αυτού του βιβλίου, προσθέτοντας ένα ολοκαίνουργιο, σύγχρονο κεφάλαιο στον μύθο της Αργούς.

← Πίσω στο συγγραφικό έργο

• ► επόμ: ► «Το εθνικό χρέος προς τους άταφους ήρωες του 1940»
• ◄ προηγ: ◄ Στέφανος Κομμητάς - Η ζωή και το έργο του